SARS-CoV-2: Ο υπότυπος Delta(+)plus και τα νέα, ελπιδοφόρα αντιικά φάρμακα

Αντιμέτωποι με έναν νέο υποτύπο της παραλλαγής Δέλτα, τον A.Y.4.2., γνωστό στο ευρύ κοινό ως Delta(+)plus, βρίσκονται τον τελευταίο καιρό οι επιδημιολόγοι, οι οποίοι χτυπούν «καμπανάκι» για τα καινούρια δεδομένα που δημιουργεί στο μέτωπο του SARS CoV-2. Ο Delta(+)plus, που ανιχνεύθηκε για πρώτη φορά τον περασμένο Ιούλιο, εμφανίζει νέες μεταλλάξεις, την S:Y145H και την A222V στην ακίδα S του ιού και ανευρέθηκε στο 8% των στελεχών που διερευνήθηκαν με αλληλούχηση στο Ηνωμένο Βασίλειο, θέτοντας σε συναγερμό όλες τις υπηρεσίες δημόσιας υγείας παγκοσμίως. Η ανίχνευσή του στο Ηνωμένο Βασίλειο δεν είναι τυχαία, αφού η χώρα διαθέτει ένα εξαιρετικό σύστημα μοριακής επιδημιολογικής επιτήρησης της Covid-19, αναλύοντας καθημερινά έναν μεγάλο αριθμό στελεχών του πανδημικού ιού. Μικρός αριθμός περιστατικών έχει αναφερθεί επίσης στη Δανία, στις ΗΠΑ, στο Ισραήλ, τη Ρωσία και τελευταία και στην Ελλάδα.

Αν και για τον A.Y.4.2. οι πληροφορίες και τα ερευνητικά δεδομένα είναι λίγα, εκφράζονται από τους επιστήμονες και τους διεθνείς θεσμικούς φορείς Υγείας φόβοι πως έχει κατά 10% μεγαλύτερη μεταδοτικότητα από την παραλλαγή Δέλτα. Εφόσον οι φόβοι αυτοί επιβεβαιωθούν, ο νέος υποτύπος θα αποδειχθεί η πιο μολυσματική παραλλαγή Covid-19 που έχει τεκμηριωθεί μέχρι σήμερα.

Σε κάθε περίπτωση, τα εμβόλια παρέχουν επαρκή προστασία έναντι του υποτύπου αυτού, αν και υπάρχουν πληροφορίες πως τόσο η Pfizer όσο και άλλες εταιρείες εξετάζουν την παραγωγή νέων εμβολίων που θα καλύπτουν και τους νέους υποτύπους.

Έρχονται τα αντιικά φάρμακα

Σε μια περίοδο πάντως που η πανδημία δείχνει και πάλι τα «δόντια» της και δη στην ευρωπαϊκή ήπειρο, δύο νέα αντιικά φάρμακα έρχονται να αλλάξουν το τοπίο, στέλνοντας ελπιδοφόρα μηνύματα εν μέσω της συνεχιζόμενης μάχης για την αντιμετώπιση του νέου κορωνοϊού.

Το πρώτο έχει εμπορική ονομασία Lagevrio (molnupiravir), είναι των εταιρειών Merck και Ridgeback’s και η χρήση του εγκρίθηκε για το Ηνωμένο Βασίλειο σε άτομα μεγαλύτερα των 18 ετών και με έναν τουλάχιστον παράγοντα κινδύνου. Το φάρμακο αυτό αναμένεται να εγκριθεί από FDA για ΗΠΑ και EMA για EU. Σύμφωνα με τις οδηγίες, το Lagevrio είναι πιο αποτελεσματικό, όταν λαμβάνεται κατά τα πρώιμα στάδια της νόσου, επομένως η χρήση του συνιστάται το συντομότερο δυνατό μετά από θετικό COVID- 19 τεστ και εντός πέντε ημερών από την έναρξη των συμπτωμάτων. Πρόκειται για το πρώτο από τους στόματος σκεύασμα που εγκρίνεται κατά της Covid-19.

Το δεύτερο ελπιδοφόρο αντιικό φάρμακο είναι το PAXLOVID™ (PF-07321332; ritonavir) της Pfizer, που, όπως καταδεικνύουν οι κλινικές μελέτες, μειώνει σημαντικά την ανάγκη νοσοκομειακής περίθαλψης, καθώς και τους θανάτους από την Covid-19. Είναι ένας από του στόματος ειδικά σχεδιασμένος αναστολέας SARS-CoV-2-3CL πρωτεάσης, δραστικός και έναντι των παραλλαγών του ιού και αναμένεται να εγκριθεί η κατ΄ οίκον χρήση του.

Εμβολιαζόμαστε και τηρούμε τα μέτρα ατομικής προστασίας

Σε κάθε περίπτωση, όσο τα νέα φάρμακα για την αντιμετώπιση του νέου κορωνοϊού μένουν να αποδείξουν την αποτελεσματικότητά τους, ο καλύτερος τρόπος προστασίας από τους υποτύπους και τις παραλλαγές του SARS-CoV-2 είναι εμβολιασμός και πλέον και με την επαναληπτική τρίτη, δόση αναζωπύρωσης. Παράλληλα, δεν σταματά η τήρηση των μέτρων ατομικής προστασίας, όπως η χρήση μάσκας σε δημόσιους εσωτερικούς χώρους και όταν βρισκόμαστε κοντά σε άτομα που δεν είναι εμβολιασμένα και δεν είναι δυνατή η τήρηση των προβλεπόμενων αποστάσεων. Επίσης, σχολαστική πρέπει να είναι η υγιεινή των χεριών, με συχνό πλύσιμο ή χρήση αντισηπτικών με βάση το οινόπνευμα.

Με τον εμβολιασμό και με την τρίτη δόση και με την εφαρμογή όλων αυτών των μέτρων, εν αναμονή της αποτελεσματικότητας των νέων φαρμάκων που ενδεχομένως να αλλάξουν το θεραπευτικό τοπίο, ευελπιστούμε ο φετινός χειμώνας να αποδειχθεί τελικά λίγο καλύτερος από τον προηγούμενο.

Νικόλαος Μαλισιόβας
Ομ. Καθηγητής Α.Π.Θ., Επιστημονικός Διευθυντής Ομίλου Euromedica