Σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου: Τι είναι και πώς αντιμετωπίζεται

Έχετε συχνούς κοιλιακούς πόνους και φουσκώματα, ειδικά μετά από γεύματα, αισθάνεστε διατεταμένη την κοιλιά σας, ενώ διαπιστώνετε αλλαγές στις συνήθειες του εντέρου σας (διάρροια, δυσκοιλιότητα ή και τα δύο); Αν τα συμπτώματα αυτά είναι επίμονα στην καθημερινότητά σας και διαρκούν πάνω από τρεις μήνες, πιθανότατα πάσχετε από το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου ή αλλιώς σπαστική κολίτιδα, μια χρόνια διαταραχή του πεπτικού συστήματος, που επηρεάζει όχι μόνο την υγεία, αλλά και την κοινωνική και επαγγελματική ζωή του ασθενούς, ενώ μπορεί να έχει αντίκτυπο και στην ποιότητα του ύπνου. Μάλιστα, παρόλο που ένα 10% με 20% του γενικού πληθυσμού εκδηλώνει τα συμπτώματα του συνδρόμου ευερέθιστου εντέρου, μόλις ένα 15% καταφεύγει στον γιατρό, για να αναζητήσει βοήθεια και να τα αντιμετωπίσει. Μεταξύ των συμπτωμάτων του συνδρόμου, εκτός από κοιλιακό πόνο, φούσκωμα, αέρια, διάρροια και δυσκοιλιότητα, πιθανή είναι και η εμφάνιση βλέννης στα κόπρανα, αλλά και τα αέρια.

Παράγοντες κινδύνου

Αν και η σαφής αιτία για την εκδήλωση του συνδρόμου ευερέθιστου εντέρου δεν έχει προσδιοριστεί, η νόσος έχει συνδεθεί με μια σειρά παραγόντων και καταστάσεων, με πιο συνήθη τις ανώμαλες συσπάσεις του εντέρου, που συχνά όμως δεν είναι ξεκάθαρο αν αποτελούν αιτία ή σύμπτωμα.

Επίσης, το σύνδρομο μπορεί να εμφανιστεί μετά από μια σοβαρή γαστρεντερική μόλυνση, για παράδειγμα από σαλμονέλα, ενώ και οι τροφικές δυσανεξίες έχουν συσχετιστεί με την εμφάνισή του, με κάποιες διατροφικές ομάδες μάλιστα να δείχνουν να το πυροδοτούν ή να προκαλούν συμπτώματα που παραπέμπουν σε αυτό, όπως είναι τα γαλακτοκομικά, τα όσπρια και κάποια λαχανικά, όλα τροφές που συμβάλλουν στην αύξηση του εντερικού αέρα. Μεταξύ άλλων υπάρχει και η θεωρία πως το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου είναι συνέπεια μιας αυξημένης ευαισθησίας των εντέρων σε κατά τα άλλα φυσιολογικά ερεθίσματα. Επίσης, τα άτομα με σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου μοιράζονται ένα αγχώδες προφίλ, που, αν δεν είναι πηγή, σίγουρα επιδεινώνει τα συμπτώματά τους.

Διάγνωση και θεραπεία

Η δυσκολία στη διάγνωση του συνδρόμου ευερέθιστου εντέρου είναι πως πολλές άλλες εντερικές διαταραχές έχουν κοινά συμπτώματα. Οπότε ο γιατρός καλείται να διαπιστώσει αν το σύνδρομο είναι αυτό που τα προκαλεί, αποκλείοντας όλες τις υπόλοιπες παθήσεις, για παράδειγμα κοιλιοκάκη, ελκώδη κολίτιδα, νόσο Crohn. Για τη διάγνωση, αφού ληφθεί ιατρικό ιστορικό, απαιτείται εργαστηριακός και απεικονιστικός έλεγχος, αλλά και ενδοσκόπηση του πεπτικού συστήματος. Πλέον υπάρχει και μια σειρά εξειδικευμένων εξετάσεων, οι μεταβολομικές εξετάσεις, που εντοπίζουν κάποιες ελλείψεις ή μεταβολικές διαταραχές στον οργανισμό, οι οποίες ενδέχεται να συνδέονται με την εμφάνιση του συνδρόμου ευερέθιστου εντέρου

Η θεραπεία του συνδρόμου ευερέθιστου εντέρου δεν είναι μια σύντομη διαδικασία, αλλά απαιτεί χρόνο και υπομονή. Μπορεί δε να λάβει διάφορες μορφές, ανάλογα με τα συμπτώματα που ταλαιπωρούν τον ασθενή.

Έτσι, μπορεί να βασιστεί στην υιοθέτηση νέων διατροφικών συνηθειών και στην εφαρμογή διατροφικών αλλαγών, όπως είναι για παράδειγμα η αποφυγή για ένα διάστημα των γαλακτοκομικών προϊόντων, αλλά και φαγητών που αυξάνουν τον εντερικό αέρα, όπως είναι τα όσπρια, τα καρότα, τα κρεμμύδια, οι μπανάνες, το λάχανο και άλλα λαχανικά. Πιθανή βελτίωση των συμπτωμάτων θα δείξει και τη σύνδεση του συνδρόμου με τις τροφές αυτές.

Ο γιατρός μπορεί να συστήσει επίσης τη μεγαλύτερη κατανάλωση διαιτητικών ινών, κυρίως αν η δυσκοιλιότητα πρωταγωνιστεί μεταξύ των συμπτωμάτων. Μια όμως από τις βασικές κατευθύνσεις όπου θα στρέψει τον ασθενή είναι ο περιορισμός του άγχους και του στρες, καθώς το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου έχει στενή σχέση με την ψυχολογία.

Αν οι διατροφικές αλλαγές και οι οδηγίες χαλάρωσης δεν αποδώσουν, το επόμενο στάδιο είναι η φαρμακευτική αγωγή, ώστε να ανακουφισθούν τα συμπτώματα και ο ασθενής να ανακτήσει την ποιότητα της ζωής του. Μην αφήνετε τα συμπτώματα του συνδρόμου ευερέθιστου εντέρου να καθορίσουν τον ρυθμό της ζωής σας. Αναζητήστε ιατρική βοήθεια και βελτιώστε την καθημερινότητά σας, αντιμετωπίζοντας αποφασιστικά το σύνδρομο.