Στεφανιαία νόσος: Τα προειδοποιητικά σημάδια που κρούουν τον κώδωνα κινδύνου

Η στεφανιαία νόσος έχει εξελιχθεί τα τελευταία χρόνια στην ασθένεια της εποχής, η οποία καταδεικνύει με τον πλέον δραματικό τρόπο τον πιεστικό και ανθυγιεινό τρόπο ζωής στις δυτικές κοινωνίες. Νούμερο «ένα» αιτία θανάτου –ευθύνεται για οκτώ στους δέκα αιφνίδιους καρδιακούς θανάτους- συνιστά ένα πολυδιάστατο πρόβλημα που γιγαντώνεται. Το γεγονός μάλιστα ότι στο ένα τέταρτο των περιπτώσεων ο αιφνίδιος καρδιακός θάνατος είναι το πρώτο και μοναδικό σημάδι της στεφανιαίας νόσου, χωρίς προηγούμενες προειδοποιήσεις, τής δίνει ακόμα δραματικότερες διαστάσεις. 

Τι είναι όμως η στεφανιαία νόσος; Πρόκειται για  τη στένωση των στεφανιαίων αρτηριών, οι οποίες αιματώνουν τον καρδιακό μυ και φροντίζουν για την ομαλή λειτουργία του. Όταν συσσωρευτεί στα τοιχώματα των αρτηριών αθηρωματικό υλικό –μια διαδικασία σταδιακή- δημιουργώντας αθηρωματικές πλάκες, ο αυλός τους περιορίζεται και η ροή του αίματος προς τον καρδιακό μυ παρακωλύεται. Αυτό έχει ως συνέπεια την μυοκαρδιακή ισχαιμία, που είναι ουσιαστικά η στέρηση του οξυγόνου προς τον καρδιακό μυ, η οποία σε σοβαρότερες περιπτώσεις μπορεί να οδηγήσει σε οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου, τη νέκρωση δηλαδή καρδιακών κυττάρων.

Στεφανιαία νόσος: Οι προειδοποιήσεις και οι εκδηλώσεις

Η στεφανιαία νόσος μπορεί να είναι για μια περίοδο ασυμπτωματική, όταν οι στενώσεις των στεφανιαίων αρτηριών δεν είναι τόσο μεγάλες, ώστε να δημιουργούν εμφανές πρόβλημα στον καρδιακό μυ. Υπάρχουν όμως και πολλές περιπτώσεις σοβαρών στενώσεων που επίσης δεν δίνουν προειδοποιητικά σημάδια, προτού εμφανιστούν με ένα έμφραγμα, αιφνιδιάζοντας τον ασθενή, ο οποίος νόμιζε πως ήταν καθ’ όλα υγιής.

Το πρώτο προειδοποιητικό σημάδι της στεφανιαίας νόσου είναι ο πόνος στο στήθος, ο οποίος όμως μπορεί να παραπλανήσει τον ασθενή και να είναι τελικά συνέπεια μιας άλλης παθολογικής κατάστασης. Ο πόνος αυτός μπορεί να προέρχεται από τη στηθάγχη, ένα χαρακτηριστικό σύμπτωμα της στεφανιαίας νόσου. Εμφανίζεται ως δυσφορία-πόνος στο κέντρο του θώρακα, που μπορεί να μοιάζει επίσης με κάψιμο ή αίσθηση έντονης πίεσης και συχνά συνοδεύεται από ιδρώτα και ναυτία. Μάλιστα, μπορεί ο πόνος να είναι αντανακλαστικός στα χέρια και στην πλάτη.

Στη σταθερή της μορφή η στηθάγχη προκύπτει ως πόνος μετά από άσκηση ή έντονη συναισθηματική πίεση, ο οποίος όμως υποχωρεί σε κατάσταση ανάπαυσης. Ένας τέτοιος πόνος μπορεί να διαρκέσει έως και 10 λεπτά και εκδηλώνεται συνήθως κατά την καταπόνηση του σώματος, σε μια ανηφόρα, στο ανέβασμα μιας σκάλας και γενικότερα στην άθληση.

Στην ασταθή της μορφή ο πόνος εμφανίζεται ακόμα και σε πιο μικρών απαιτήσεων δραστηριότητες, καθώς η απόφραξη των στεφανιαίων αρτηριών έχει προχωρήσει ακόμα πιο πολύ. Η ασταθής στηθάγχη είναι πιο επικίνδυνη και όταν κάνει την εμφάνισή της απαιτεί άμεση επίσκεψη σε γιατρό. Δεν είναι άλλωστε τυχαίο ότι χαρακτηρίζεται ως προεμφραγματική κατάσταση. Ουσιαστικά στη στηθάγχη ο καρδιακός μυς διαθέτει ακόμα λίγο οξυγόνο, οπότε παραμένει υγιής.

Το οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου αποτελεί την κλιμάκωση της στεφανιαίας νόσου και εκδηλώνεται με πόνο ανάλογο της στηθάγχης, που όμως δεν υποχωρεί στην ανάπαυση, αλλά κλιμακώνεται και επιμένει, υπερβαίνοντας συνήθως το διάστημα της μισής ώρας.  Η διαφορά του από τη στηθάγχη είναι πως χαρακτηρίζεται από τη νέκρωση τμήματος του καρδιακού μυός, εξαιτίας της απουσίας οξυγόνου. Το οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου απαιτεί την άμεση μεταφορά του ασθενούς στο νοσοκομείο.

Ο συχνά ασυμπτωματικός χαρακτήρας της στεφανιαίας νόσου την καθιστά πολύ επικίνδυνη, αφού δεν δίνει πάντα σημάδια. Γι’ αυτό και ειδικά στις περιπτώσεις όπου υπάρχει συνδυασμός παραγόντων κινδύνου, θα πρέπει να διενεργείται συστηματικός προληπτικός έλεγχος, αλλά και να υιοθετείται ένας υγιεινός τρόπος ζωής.

Η Euromedica Γενική Κλινική Δωδεκανήσου διαθέτει ένα Καρδιολογικό Τμήμα πλήρως εξοπλισμένο με υπερσύγχρονα μηχανήματα και στελεχωμένο από έμπειρο νοσηλευτικό προσωπικό και διακεκριμένους ιατρούς, το οποίο λειτουργεί επί 24ώρου βάσεως 7 ημέρες την εβδομάδα. Το ανθρώπινο δυναμικό του Καρδιολογικού Τμήματος της Euromedica Γενική Κλινική Δωδεκανήσου βρίσκεται πάντοτε σε ετοιμότητα, προκειμένου να αντιμετωπίσει άμεσα και έγκαιρα οποιαδήποτε μορφή οξείας ή χρόνιας καρδιακής νόσου. Αποτελείται δε από τον τομέα της καρδιακής απεικόνισης (ηλεκτροκαρδιογράφημα, υπέρηχος, triplex καρδιάς, δυναμική υπερηχογραφία, holter ρυθμού, αξονική στεφανιογραφία), τον τομέα της λιπιδαιμίας (αιματολογικές και βιοχημικές εξετάσεις) και τον τομέα τεστ κοπώσεων (δοκιμασία κοπώσεως).